ساخت، رواسازی، پایاسازی ابزار رمزگشایی انتظام معنای مسکن ترکمن

معنا، ارتباط‌دهنده انسان با محیط مسکونی است به‌طوری‌که غایت طراحی و ساخت مسکن، معنای آن می‌باشد. معنا، ناشی از خصوصیات، فعالیت و کاربری(استفاده) می‌باشد که در یک شبکه روابط با هم، معنای مسکن را تشکیل می‌دهند و این شبکه معنایی است که باعث ارتباط انسان و محیط می‌شود. پژوهش‌های بسیاری برای سنجش معنای مسکن صورت گرفته است اما ابزارهای سنجش این تحقیقات صرفاً به تهیه فهرست، دسته‌بندی و یا طبقه‌بندی سلسله مراتبی معانی بسنده کرده‌اند و ابزاری که بتواند انتظام معانی مسکن را بسنجد، یافت نگردید. با توجه به ضرورت بررسی شبکه ارتباطی میان این معانی، لازم است ابزاری جهت استخراج این انتظام تهیه شود. لذا هدف این پژوهش ساخت، اعتبار‌یابی، رواسازی ابزاری جهت کشف انتظام معنای مسکن می‌باشد. از آنجا که معانی، وابستگی فرهنگی دارد لازم است گروه فرهنگی مشخص، بررسی گردد. در این پژوهش جامعه مورد مطالعه مادران خانوار های ترکمن در شهرستان گنبد کاووس می‌باشد که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای نمونه ای، به حجم 410 نفر از بین آنان انتخاب شد. جهت تدارک این ابزار ابتدا به روش پیمایش اکتشافی، با نمونه‌های انتخاب شده مصاحبه زنجیره‌ای انجام شد و نتایج تحلیل محتوای آن در جدول هدف- محتوا تنظیم گردید. پرسشنامه نهایی براساس این جدول با 158 گویه تهیه شد. تحلیل گویه‌ها با کمک روش‌های ضریب دشواری، ضریب تمیز و روش لوپ انجام گردید. روایی صوری، روایی ترجمه و روایی سازه (تحلیل عاملی) نیز برای بررسی روایی پرسشنامه به‌کار رفت. برای محاسبه اعتبار آن نیز از روش کودر ریچاردسون استفاده گردید. به کمک این روش اعتبار پرسشنامه 931/0 محاسبه شد. جهت بررسی روایی ابزار، تحلیل عامل اکتشافی داده‌ها انجام گرفت که با بررسی و مفهوم سازی عامل‌های به‌دست آمده 10 عامل معنایی در مسکن به‌دست آمد که این امر گویای روایی ابزار می‌باشد. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که این ابزار از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده و می‌تواند برای مطالعه انتظام معنای مسکن ترکمن به گونه مناسب به‌کار رود.